جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 5298
مقایسه مقام فنا از منظر بایزید بسطامی و مولانا
نویسنده:
مهدی گروسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف اصلی و غایت سیر و سلوک الی الله، قرب و وصول به حق تعالی و اتّصاف و تخلّق به اوصاف و اخلاق الهی‌ست. برای نیل بهاین مقصود، سالک طریق حق، مقامات و منازلی را از یقظه و توبه تا فناء فی الله که نهایت مقامات و مراتب سیر الی الله است طی می‌کند وی با نیستی و فنا از صفات مذموم بشری، به هستی و بقای صفات محمود ربوبی می رسد و به زیور اوصاف الله آراسته می شود. معهذا تا زمانیکه به نیستی از عبودیت نرسد، هستی ربوبیّت در وی متجلّی نگردد. از این رو بحث«فنا» از بحث های اساسی عرفان و تصوف محسوب می شود. بایزید بسطامی، عارف بزرگ سده سوم هجری و بنیان گذار مکتب سکر، از عارفانی‌ست که در باب مقام فنا و اصطلاحات و عبارات آن داد سخن داده و راه را برای سالکان و عارفانی همچون مولانا جلال الدین بلخی هموار کرده است. مسأله‌‌ی فقر و فنا و نیستی وتعبیرات گوناگون آن از مسائل اصلی و اساسی‌ست که انعکاسی بسیار وسیع در سخنان این دو عارف داشته است. ما در این پژوهش برآنیم که نگاه بایزید و مولانا را به مقام فنا و مفاهیم و معانی مختلف آن، درقالب اصطلاحات و عبارات عرفانی، مورد بررسی و تحلیل و مقایسه قرار دهیم.
مراتب هستی و نحوه‌ی صدور کثرت از وحدت از دیدگاه افلوطین و اخوان‌الصفا
نویسنده:
پریسا ماه پی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از مهم ترین مسائلی که از قرنها قبل تاکنون ذهن انسان را به خود مشغول ساخته، این مسأله است که موجودات کثیر چگونه از مبدأ وجود پدید آمده‌اند؟در این پایان نامه سعی شده است با روش توصیفی و نظری و نیز با پی‌گیری روند تاریخی این مسأله به بیان چگونگی پیدایش عالم بپردازیم. فلوطین اولین کسی است که نحوه‌ی پیدایش هستی از مبدأ نخستین را بحث می‌کند.این پایان نامه ضمن بحث از تأثیر و تأثر فلسفه‌ی نوافلاطونی، به بازتاب آن در فلسفه‌ی اخوان‌الصفا پرداخته است. در این بررسی، مبانی فلسفی فلوطین، یعنی احد، عقل کلی و نفس کلی مورد بازکاوی قرار گرفته و با اندیشه‌های فلسفی اخوان‌الصفا سنجیده شده است؛ و شباهتها و تفاوت‌های اساسی آن دو، به ویژه در مورد آفرینش بر اساس صدور یا فیضان، سلسله مراتب وجود و نحوه ی صدور کثرت از وحدت تجزیه و تحلیل شده است.اخوان‌الصفا فرایند تکوین اشیاء از سوی حضرت حق را بر مبنای عدد تبیین می‌کنند، آنها در حقیقت این نظریه را از فیثاغوریان اخذ کردند. اخوان‌الصفا سلسله مراتب هستی را در ساختار نه تائی بسط داده‌اند: خدا، عقل، نفس، هیولی، طبیعت، جسم، فلک، ارکان چهارگانه یا طبایع چهارگانه و مولدات سه گانه. در حالی‌که فلوطین سلسله مراتب وجود را به صورت نسبتآً ساده‌تری بیان کرده است.پس با مقایسه این دو دیدگاه نهایتاً به این نتیجه می‌رسیم که آنها دو نظریه‌ی متفاوت اتخاذ کرده‌اند و در تکامل نظریه‌شان نیز متأثر از فیلسوفان پیشین بوده‌اند
مقایسه مشترکات  فلسفی - کلامی دیوان ناصرخسرو و رسائل اخوان‌الصفا
نویسنده:
بهمن خلیفه بناروانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوعاتی که در این تحقیق به آنها پرداخته‌ایم و در بابمشترکاتگفتار اخوان‌الصفا و ناصرخسرو سخن گفته‌ایم، شامل موضوعاتمتعددی استبرخی از این موضوعاترا میتوان تحتعنوانی کلی‌تر تقسیم‌بندی کرد ما در این تحقیق موضوعاتمتعدد مطرح شده را در چهار بخشکلی گنجانده‌ایم.موضوعاتی را تحتعنوان "خداشناسی" مطرح کرده‌ایم و موضوعاتی تحتعنوان "انسان‌شناسی" و "جهان‌شناسی" مطرح شده‌اند.اما در این میان موضوعاتی دیگر نیز وجود دارند که نمی‌توان آنها را به یکی از موضوعاتسه‌گانه مذکور منحصر کرد.آن موضوعاترا در بخشی جداگانه با عنوان "موضوعاتدیگر" آورده‌ایم و در واقع هر موضوع را مستقلا مطرح کرده‌ایم.اما پیشاز ورود به بحثاصلی که همانا موضوعاتمشترکبین ناصرخسرو و اخوان‌الصفاست ، لازم بود که اجمالی از زندگی و آثار ناصرخسرو، مذهباسماعیلی و ماهیتگروه اخوان‌الصفا و تاریخ آنان آورده شود تا مدخلی باشد برای ورود به بحثاصلی. ما این مدخل را در بخشی با عنوان "کلیاتو مقدمات " در آغاز این تحقیق گنجانده‌ایم.
دین از دیدگان اخوان الصفا
نویسنده:
حسین غریفی نژادیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رونق علم کلام همیشه هنگامی بوده که آرایی جدید داخل و یا خارج از حوزه دین عقاید سنتی را به چالش کشیده است. مانند امروز که آرای فلسفه دین و کلام جدید مسیحی به فارسی ترجمه و مطرح شده است. اگر زمانی مساله روز قدیم یا حادث بودن قرآن بود، امروز مباحث زبان دین رابطه علم و دین ، رابطه عقل و دین، کثرت گرایی دینی و ... از مسائل روز است. اخوان الصفا به عنوان یکی از مکاتب جهان اسلام هرگز به فروع دین نپرداختند، اخلاق را هم بیشتر به عنوان حکمت عملی و یا جزئی از فلسفه می دیدندو عمده فعالیت آنها در حوزه فلسفه و کلام دینی بوده که در این پژوهش سعی شده برای مسائل جدید با جست و جو در نظرات آنان پاسخهایی جدید یافت شود.
اندیشه سیاسی اخوان‌الصفا
نویسنده:
براتعلی فریدونی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
همزمان با شکوفایی علم و فرهنگ در میان مسلمانان در قرن چهارم هجری و نیز بروز پاره‌ای اشکالات مذهبی و سیاسی و اجتماعی، جماعتی از دانشمندان، انجمن سری گرایش شیعی و با مقاصد سیاسی بنیان گذاشتند. نام این گروه سری اخوان‌الصفا و خلان‌الوفاء بود. آنان اندیشه‌های فلسفی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی رایج زمانه را با شیوه‌ای علمی و روان در مجموعه‌ای با عنوان رسائل اخوان‌الصفا و به قلم جماعی از نویسندگان گروه عرضه داشتند. رسائل دایره‌المعارفی است از علوم و فنون عصر اخوان‌الصفا و در آنها شاخه‌های علوم ریاضی، منطق، علوم طبیعی، الهیات و حکمت علمی در مجموعه‌ای مرکب از پنجاه و دو رساله توضیح داده شده است . به رسائل اخوان‌الصفا، رساله‌ای به نام الرساله‌الجامعه ضمیمه شده است که تلخیص پنجاه و دو رساله، مزبور است . طبقه‌بندی علوم طرق کسب معرفت ، مباحث مابعدالطبیعه، مباحثی در زمینه طبیعت ، علم اعداد، هندسه، موسیقی، ستارگان، فیزیک و شیمی و روان‌شناسی و ... و به ویژه مباحث سیاسات در زمینه دین و ملک ، دولت و تقسیمات آن، عوامل زوال، اوج و انحطاط دولت و ارکان آن، مدینه و اهالی مدینه و سایر مباحث در قلمرو سیاست ، در رسائل اخوان‌الصفا دقیق، شیوا و علمی بیان گردیه است . ذکر این نکته لازم است که هدف اخوان‌الصفا صرفا هدفی علمی نبوده، بلکه تلاشهای علمی آنان در ره اغراض سیاسی بود. تشکیل دولت (اخوان‌الصفا و خلان‌الوفاء) هدف عمده و اصلی آن گروه به شمار می‌رفته است . آنها تشکیل دولت مورد نظر خود را به پرورش یاران شایسته و لایق علمی می‌دانستند. نوع آموزشها و تعالیم آنان گویای این غرض سیاسی آنان است . اندیشه‌های این گروه تاثیراتی خاص در حوزه‌های فلسفی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی زمانهای بعد از ایشان بر جای گذاشته است که امید است با آشنایی عالمانه و محققانه به اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی این گروه و بهره‌گیری از آن اندیشه‌های بتوان گامی برای پاسخگویی به مشکلات فکری موجود بر سر راه جوامع اسلامی و به ویژه در شرایط خاص فکری بعد از انقلاب اسلامی برداشت .
نقد و بررسی دیدگاه عبدالجبار معتزلی، ابوبکر باقلانی، ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب در باره امامت
نویسنده:
جواد وحیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سوال اصلی این تحقیق دیدگاه عبدالجبار معتزلی، ابوبکر باقلانی، ابن تیمیه و محمدبن عبدالوهاب در باره امامت است و اینکه چه نقاط اشتراک و اختلافی با دیدگاه امامیه دارند. رساله در قالب چهار فصل تنظیم گردیده‌است. فصل اول کلیات، فصل دوم مباحث و فصل سوم به راه‌های گزینش امام از دیدگاه چهار شخصیت مورد نظر وامامیه پرداخته‌است. فصل چهارم شرایط و صفات امام مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. در این رساله ابتدا نظرات شخصیت‌های مورد نظر تحقیق ، بررسی و سپس مورد نقد قرار گرفته و در موارد اختلافی به اثبات نظریه امامیه پرداخته است.
رابطه عقل و وحی از دیدگاه ابوالحسن عامری نیشابوری
نویسنده:
الهام کریمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از بین فلسوفان اسلامی ابوالحسن عامری به هماهنگی وسازش میان عقل و وحی معتقد است ومخصوصا اهمیت وی در زمینه دین مربوط به اهمیت دادن به دین اسلام است و حل مشکلات جهان اسلام را توسط عقل و ایمان محض میداند یعنی هم عقل و دین لازم و ملزوم هم برای حل این مشکلات است به طور کلی وی در صدد عقلانی کردن دیانت است ومرتبه عقل را در دین کاملا مهم و اساسی می داند.
فضایل ورذایل اخلاقی دراندیشه ابن مسکویه و ملامحسن فیض کاشانی
نویسنده:
حجت اله گودرزی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مباحث اخلاقی از نگاه فلسفی از دیرباز در تفکرات اندیشمندان اسلامی خصوصأ ابن مسکویه مطرح بوده است که تحت تأثیر تفکرات ارسطو بوده است با الهام از اندیشه های اسلامی تلاش برای بازسازی آن نموده است از طرفی اشخاصی مانند ملامحسن فیض کاشانی تلاش کردند تا وجهه اسلامی و روایی مباحث اخلاقی را تقویت نمایند و از آنجائیکه هر انسانی به حکم انسان بودن دارای وجدان می باشد و یکی از جنبه های وجدان در انسان وجدان اخلاقی می باشد یعنی این وجدان حکم می کند که کدام کار اخلاقی و کدام کار غیر اخلاقی (رذیلت) می باشد. این تحقیق بر آن است تا زمینه های اخلاقی ابن مسکویه و ملامحسن فیض کاشانی را در رابطه با فضائل و رذائل اخلاقیبررسی نماید و دیدگاه هایفکری این دو دانشمند ایرانی را مورد بررسی و تحقیق قرار دهد در این پژوهش آرای ابن مسکویه جنبه عقلی محض دارد که عقل را یگانه داور تعیین فضائل و رذائل اخلاقی می داند. آرای ملا محسن فیض کاشانی بیشتر جنبه روایی و دینی داشته که عقل و شرع را در تعیین فضایل و رذائل اخلاقی مکمل یکدیگر می داند و نقش هرکدام از آنها را بطور جداگانه در تعیین فضایل و رذائل اخلاقی ناقص می داند.کلیدواژگان: اخلاق، فضائل، رذائل، ارزش،نفس، فلسفه اخلاق، ابن مسکویه، فیض کاشانی
فلسفه اخلاق از دیدگاه ابن‌مسکویه
نویسنده:
حسن عصمتی بایگی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابوعلی‌مسکویه(421-320 هجری قمری) از علماء نامدار قرن چهارم هجری است و در علوم گوناگونی بویژه اخلاق فلسفی و تاریخ صاحب‌نظر بوده است . او در ارائه آراء اخلاقی خویش به تلفیق آراء یونانی با مبادی اسلامی پرداخته است هر چند صیغهء یونانی آن بیشتر است . مسکویه هدفش از تدوین آراء اخلاقی رهنمون کردن انسان به سعادت تام اخلاقی است ، و در این جهت به بحث "نفس " و قوای آن و همچنین "فضائل و رذائل" و بحث "وسط" اهمیت بسیار می‌دهد: و در ارائه این نظرات اخلاقی بویژه"فضائل اربعه"و "وسط"از افلاطون و ارسطو متاثر است . از نکات ضعف که می‌توان بر منشور اخلاقی مسکویه، یعنی "تهذیب‌الاخلاق" گرفت این است که مسکویه آن را برای استفاده "خواص " تالیف کرده است ، لذا فهمیدن این آراء اخلاقی نیز مبتنی بر فهمیدن مقدماتی است که هر کس آنها را نمی‌داند. دیگر اینکه تفکر اخلاقی مسکویه بیشتر متوجه احوال اغنیاء است تا فقراء، اغنیایی که در امورشان اعتدال را رعایت نمی‌کنند و به افراط یا تفریط میل می‌کنند و این ویژگی، تاثیر تفکر اخلاقی یونان را بر تفکر اخلاقی مسکویه ثابت می‌کند، چنانکه این مطلب در تفکر اخلاقی یونان عموما و تفکر اخلاقی ارسطو خصوصا ریشه‌دار است . نکتهء دیگر اینکه مسکویه در تهذیب‌الاخلاق از اقسام حکمت عملی فقط تهذیب اخلاق را بیان کرده است ، و خواجه نصیر طوسی با نگارش اخلاق ناصری این ضعف را جبران کرد. فلسفهء اخلاقی مسکویه نه نظری محض است و نه عملی محض ، بلکه حد وسط آن است و هدف از آن رسیدن به بالاترین نوع از زندگی فکری و سلوک برای انسان است . مسکویه گرچه در تدوین اخلاق از بسیاری متفکران یونانی و جز آنها متاثر بوده است ، اما توانست تفکر اخلاقی منسجمی را پی‌ریزی کند، زیرا تاثرش از روی فهم و اداراک بوده است . مسکویه در بسیاری از عبارات کتاب خود در باب توافق میان فسلفهء اخلاقی یونان با اعتقاد اساسی اسلامی اصرار می‌ورزد و می‌کوشد تا حقیقت الهامی و حقیقت فلسفی را بر پایهء استدلال عقلانی با همدیگر سازش دهد، به همین جهت اندیشه‌ها و عقاید اخلاقی او برای متفکری که اساسا دینی فکر می‌کند، جز با اکراه و بی‌میلی پذیرفتنی نیست . مسکویه سعی کرده است که جنبه‌های نوافلاطونی فلسفهء اخلاقی خویش را نیرومند سازد. آراء اخلاقی او گواهی روشنی بر حسن خلق و آداب معاشرت است . کتاب تهذیب‌الاخلاق مسکویه تاکنون نیز اهمیت اخلاقی خویش را در میان دانشگاهیان و جوامع علمی به عنوان یک منشور اخلاقی حفظ کرده است ، و خواص را به آن رغبتی خاص است .
  • تعداد رکورد ها : 5298